liderlar
online jurnalining birinchi soni
16.11.2025 yil
16.11.2025 yil
Ruhiy salomatlik – zamon sinovlariga bardosh kaliti / YUSUFALIYEVA MUSHTARIYBEGIM QOSIM QIZI
Psixologiya yo‘lini tanlagan irodali qiz | Shoira | Ijtimoiy ruhiyatni o‘rganishga bag‘ishlangan yosh yetakchi
Yusufaliyeva Mushtariybegim Qosim qizi
Ruhiy salomatlik – zamon sinovlariga bardosh kaliti
Bugungi shiddatli hayotda inson tanasidan ko‘ra, uning ruhiyati ko‘proq charchaydi. Stress, tashvish, yolg‘izlik va raqamli bosim – bularning barchasi ruhiy salomatlikni sinovdan o‘tkazmoqda. Ammo ruhiy sog‘lom inson – bu bardoshli, ijtimoiy faol va o‘z hayotining boshqaruvchisidir.
Mutaxassislar ta’kidlashicha, ruhiy salomatlik faqat kasallik yo‘qligi emas, balki insonning o‘z imkoniyatlarini ro‘yobga chiqarib, hayotdan qoniqish hosil qila bilishidir. Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti ham buni “insonning stressni yengish va jamiyatda samarali faoliyat yuritish qobiliyati” sifatida izohlaydi.
Psixologik yordam bu yo‘lda asosiy tayanchdir. U profilaktika, maslahat, psixokorreksiya va terapiya orqali inson ruhiyatini mustahkamlaydi. Masalan, art-terapiya, kognitiv-behavioral terapiya yoki oilaviy maslahatlar yordamida inson o‘z his-tuyg‘ularini boshqarishni, muammolarni yechishni o‘rganadi.
Bugun esa texnologiyalar bu jarayonga yangi imkoniyatlar olib kirdi: onlayn psixoterapiya, sun’iy intellekt yordamidagi maslahat tizimlari va virtual reallik asosidagi treninglar ruhiy yordamni yanada qulay va tezkor qilmoqda. Ammo eng muhim omil hanuz shaxsiy muloqot, empatiya va insoniy mehrdir.
Ruhiy salomatlik – bu faqat shaxsiy masala emas. U butun jamiyatning barqarorligi, taraqqiyoti va baxti uchun zarur poydevordir. Chunki sog‘lom ruh – sog‘lom jamiyatning yuragidir.
Mutaxassislar ta’kidlashicha, ruhiy salomatlik faqat kasallik yo‘qligi emas, balki insonning o‘z imkoniyatlarini ro‘yobga chiqarib, hayotdan qoniqish hosil qila bilishidir. Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti ham buni “insonning stressni yengish va jamiyatda samarali faoliyat yuritish qobiliyati” sifatida izohlaydi.
Psixologik yordam bu yo‘lda asosiy tayanchdir. U profilaktika, maslahat, psixokorreksiya va terapiya orqali inson ruhiyatini mustahkamlaydi. Masalan, art-terapiya, kognitiv-behavioral terapiya yoki oilaviy maslahatlar yordamida inson o‘z his-tuyg‘ularini boshqarishni, muammolarni yechishni o‘rganadi.
Bugun esa texnologiyalar bu jarayonga yangi imkoniyatlar olib kirdi: onlayn psixoterapiya, sun’iy intellekt yordamidagi maslahat tizimlari va virtual reallik asosidagi treninglar ruhiy yordamni yanada qulay va tezkor qilmoqda. Ammo eng muhim omil hanuz shaxsiy muloqot, empatiya va insoniy mehrdir.
Ruhiy salomatlik – bu faqat shaxsiy masala emas. U butun jamiyatning barqarorligi, taraqqiyoti va baxti uchun zarur poydevordir. Chunki sog‘lom ruh – sog‘lom jamiyatning yuragidir.
Yuridik kadrlarni qayta tayyorlash tizimi takomillashmoqda / MUHAMMADIYEV DILSHODBEK ISMOILOVICH
Yuridik fakultet talabasi | “Millat umidi” va “Yuksak xizmatlari uchun” nishonlari sohibi | Kelajakda prokuror bo‘lishni maqsad qilgan yosh huquqshunos
MUHAMMADIYEV DILSHODBEK ISMOILOVICH
Yuridik kadrlarni qayta tayyorlash tizimi takomillashmoqda
Yuridik soha zamon talabiga moslashmasa, qonun ustuvorligini ta’minlash qiyinlashadi. Hozirgi kunda globallashuv va texnologik o‘zgarishlar yuridik mutaxassislarning nafaqat nazariy, balki amaliy ko‘nikmalarga ham ega bo‘lishini talab qilmoqda.
Mutaxassislar ta’kidlashicha, yuridik kadrlarni qayta tayyorlashda modular va interaktiv ta’lim dasturlari, virtual sud simulyatsiyalari va onlayn kurslar samarali natija beradi. Sun’iy intellekt va raqamli texnologiyalarni o‘quv jarayoniga joriy etish orqali malaka oshirish tez va keng qamrovli bo‘ladi.
Shuningdek, xalqaro tajriba almashinuvi, xorijiy kurslar va ekspertlar bilan hamkorlik kadrlarning professional darajasini oshirishga xizmat qiladi.Ixtisoslashgan treninglar — tijorat huquqi, soliq va inson huquqlari kabi yo‘nalishlarda amaliy tayyorgarlikni kuchaytiradi.
Mutaxassislar ta’kidlashicha, yuridik kadrlarni qayta tayyorlashda modular va interaktiv ta’lim dasturlari, virtual sud simulyatsiyalari va onlayn kurslar samarali natija beradi. Sun’iy intellekt va raqamli texnologiyalarni o‘quv jarayoniga joriy etish orqali malaka oshirish tez va keng qamrovli bo‘ladi.
Shuningdek, xalqaro tajriba almashinuvi, xorijiy kurslar va ekspertlar bilan hamkorlik kadrlarning professional darajasini oshirishga xizmat qiladi.Ixtisoslashgan treninglar — tijorat huquqi, soliq va inson huquqlari kabi yo‘nalishlarda amaliy tayyorgarlikni kuchaytiradi.
Tizim samaradorligini ta’minlash uchun kurslar natijalarini baholash, ish faoliyatini monitoring qilish va zamonaviy moddiy-texnik ta’minot zarur. Davlat tomonidan grantlar ajratish va qonuniy bazani mustahkamlash esa jarayonni barqarorlashtiradi.
Xulosa: yuridik ta’limni modernizatsiya qilish — bu nafaqat kadrlarning bilimini oshirish, balki mamlakatdagi huquqiy madaniyat va qonun ustuvorligini mustahkamlashga xizmat qiluvchi strategik qadamdir.
Xulosa: yuridik ta’limni modernizatsiya qilish — bu nafaqat kadrlarning bilimini oshirish, balki mamlakatdagi huquqiy madaniyat va qonun ustuvorligini mustahkamlashga xizmat qiluvchi strategik qadamdir.
ISHONCH QAYTADI / LAZIZ BAXROM
qat’iyat va shijoat yo‘lida ulg‘ayayotgan yosh lider
SAYFULLAYEV LAZIZBEK BAXROMOVICH
ISHONCH QAYTADI | LAZIZ BAXROM
Ishonch — bu tuyg‘u odamda bir marta bo‘ladi.
Go‘yo umrdek. Axir inson hayoti ham bir marta beriladi. Menimcha, chin ishonchni inson umriga taqqoslash mumkin — ikkalasi ham qaytarilmaydi. Ishonchni bir shisha idishga o‘xshatish mumkin. Chunki shisha idish bir marta sinsa, uni qayta avvalgiday holatga keltirib bo‘lmaydi. Har qancha urinsangiz ham, uning sinig‘i, yorig‘i, izi qoladi. Yoki uni bir parcha qog‘ozga qiyos qilsak ham bo‘ladi: qog‘oz yirtilsa, yelimlab qo‘yish mumkin, lekin izlari baribir ko‘rinib turadi. Shuning uchun ishonch ham shunday — bir yirtilsa, bir sinsa, endi u ilgari bo‘lgan shaklida qaytmaydi.
Payg‘ambar alayhis-salom singan idishlarnigina emas, balki yoni uchgan idishlarni ham ishlatishdan qaytarganlar. Demak, ishonchni biz bevosita idishga qiyoslar ekanmiz, bir marta singan ishonchni qayta ishlatish, qayta ishonish deyarli imkonsizdir.
Ammo shunday qarash turi mavjud erurkim, ishonch nisbati ila, u qaytmaydi deyish balki o'rinsiz. Negaki ishonch qaytishi mumkin. Qachonki haqiqiy sevgiga tola qalb egasida. "Sevgiga to'la qalb egasi nima degani?" Sevgiga to'la qalb egasi, bir insonga shunchalik kongil ila mehr qoygan bo'ladiki, uni doim oziga ozidan ham yaqin ko'radi. Ona-bolasiga, Do'st-birodariga, opa-singlisiga mehri singari. Bugungi kundagi ba'zi odamlarni shunday gapi borki ( Do'st hafa bo'lmaydi, unga hafa bolishingizni ham qizig'i yoq!) Bu meni nazlimda hato fikr. Sababi, do'st nega do'st dardlasha olgani uchun do'st, hafa bo'la olgani uchun do'st, agarda u ham hafa bolishga haqqi bo'lmasa, unda kimga yorilib, kimdan hafa bolib, erkalik qilishi mumkin. Ota-ona bu hafa bolishimiz umuman kerak emas insonlardir. Do'stdan ham bu fazilat olib tashlansa, kimdan hafa bola olamiz. Zero uning muddati ham uch kunni tashkil etsa. Sizning hafa bo'lishingiz, begona kimsa uchun zarracha ahamiyatga ega emas bir davrda, bu fazilat ila do'st ham, hafa bo'lishing qiziqmi deb tursa, chin dostlarni begonalardan farqi nimada? Yordam deylik; yordamni hamma ham yaxshi payti bera oladi!
Chin do‘st — hafa bo‘lgan paytda ham yordam bera olgan, dardni ko‘tara olgan insondir. Axir yordamni hamma ham yaxshi kuningizda beradi, ammo sizdan norozi bo‘lib turgan chog‘ida ham sizni yelkadosh tutgan inson — haqiqiy do‘stdir.
Ota-ona, do'st-birodarlar o'rtasida chin muhabbat bo'lar ekan, ishonch ular muhabbati ila albatta qaytadi. Muhabbat mojizasi shuki - u hatto singan idishni ham, yirtilgan qogozni ham yana butun holiga keltira oladi.
Go‘yo umrdek. Axir inson hayoti ham bir marta beriladi. Menimcha, chin ishonchni inson umriga taqqoslash mumkin — ikkalasi ham qaytarilmaydi. Ishonchni bir shisha idishga o‘xshatish mumkin. Chunki shisha idish bir marta sinsa, uni qayta avvalgiday holatga keltirib bo‘lmaydi. Har qancha urinsangiz ham, uning sinig‘i, yorig‘i, izi qoladi. Yoki uni bir parcha qog‘ozga qiyos qilsak ham bo‘ladi: qog‘oz yirtilsa, yelimlab qo‘yish mumkin, lekin izlari baribir ko‘rinib turadi. Shuning uchun ishonch ham shunday — bir yirtilsa, bir sinsa, endi u ilgari bo‘lgan shaklida qaytmaydi.
Payg‘ambar alayhis-salom singan idishlarnigina emas, balki yoni uchgan idishlarni ham ishlatishdan qaytarganlar. Demak, ishonchni biz bevosita idishga qiyoslar ekanmiz, bir marta singan ishonchni qayta ishlatish, qayta ishonish deyarli imkonsizdir.
Ammo shunday qarash turi mavjud erurkim, ishonch nisbati ila, u qaytmaydi deyish balki o'rinsiz. Negaki ishonch qaytishi mumkin. Qachonki haqiqiy sevgiga tola qalb egasida. "Sevgiga to'la qalb egasi nima degani?" Sevgiga to'la qalb egasi, bir insonga shunchalik kongil ila mehr qoygan bo'ladiki, uni doim oziga ozidan ham yaqin ko'radi. Ona-bolasiga, Do'st-birodariga, opa-singlisiga mehri singari. Bugungi kundagi ba'zi odamlarni shunday gapi borki ( Do'st hafa bo'lmaydi, unga hafa bolishingizni ham qizig'i yoq!) Bu meni nazlimda hato fikr. Sababi, do'st nega do'st dardlasha olgani uchun do'st, hafa bo'la olgani uchun do'st, agarda u ham hafa bolishga haqqi bo'lmasa, unda kimga yorilib, kimdan hafa bolib, erkalik qilishi mumkin. Ota-ona bu hafa bolishimiz umuman kerak emas insonlardir. Do'stdan ham bu fazilat olib tashlansa, kimdan hafa bola olamiz. Zero uning muddati ham uch kunni tashkil etsa. Sizning hafa bo'lishingiz, begona kimsa uchun zarracha ahamiyatga ega emas bir davrda, bu fazilat ila do'st ham, hafa bo'lishing qiziqmi deb tursa, chin dostlarni begonalardan farqi nimada? Yordam deylik; yordamni hamma ham yaxshi payti bera oladi!
Chin do‘st — hafa bo‘lgan paytda ham yordam bera olgan, dardni ko‘tara olgan insondir. Axir yordamni hamma ham yaxshi kuningizda beradi, ammo sizdan norozi bo‘lib turgan chog‘ida ham sizni yelkadosh tutgan inson — haqiqiy do‘stdir.
Ota-ona, do'st-birodarlar o'rtasida chin muhabbat bo'lar ekan, ishonch ular muhabbati ila albatta qaytadi. Muhabbat mojizasi shuki - u hatto singan idishni ham, yirtilgan qogozni ham yana butun holiga keltira oladi.
ISHONCH QAYTADI / LAZIZ BAXROM
Yurist | Yosh lider | Volontyor | Huquqiy savodxonlik targ‘ibotchisi
AHMADJONOV AZIMJON MAXAMMADJON O‘G‘LI
Yangi Oʻzbekiston yoshlari — kelajagimiz va istiqbolimiz bunyodkorlari
Yoshlar — mamlakatning eng katta sarmoyasi. Bugungi islohotlar va “Oʻzbekiston–2030” strategiyasi yosh avlodga ta’lim, ma’naviyat va imkoniyatlar eshigini keng ochmoqda.
Ammo qonun va dasturlarning mazmuni bilan birga ularning hayotga tatbiqi muhim: amaliy natija har bir yoshning hayotida sezilishi shart.
Kitob va ma’rifat — yoshlarni vatanparvarlik, axloqiy fazilat va milliy g‘ururga yetaklaydi; raqamli bilimlar esa ularni global raqobatga tayyorlaydi.
Oliy ta’limda tyutorlik tizimi, psixolog va tarbiyachi-pedagoglarning kengaytirilishi, profilaktika inspektorlari joriy etilishi — bular yoshlar muammolarini erta aniqlash va hal etishda muhim qadamlar.
Ammo qonun va dasturlarning mazmuni bilan birga ularning hayotga tatbiqi muhim: amaliy natija har bir yoshning hayotida sezilishi shart.
Kitob va ma’rifat — yoshlarni vatanparvarlik, axloqiy fazilat va milliy g‘ururga yetaklaydi; raqamli bilimlar esa ularni global raqobatga tayyorlaydi.
Oliy ta’limda tyutorlik tizimi, psixolog va tarbiyachi-pedagoglarning kengaytirilishi, profilaktika inspektorlari joriy etilishi — bular yoshlar muammolarini erta aniqlash va hal etishda muhim qadamlar.
Shu bilan birga, an’anaviy tadbirlar o‘rnini kengroq, talaba xohishiga mos, zamonaviy ma’naviy-ma’rifiy dasturlar egallashi kerak. Global mafkura tahdidlariga qarshi ma’naviy immunitetni shakllantirish, iqtidorlarni qo‘llab-quvvatlash va amaliy ko‘nikmalarni rivojlantirish — yangi renessansning poydevorini yaratadi.
Yangi Oʻzbekiston yoshlarini yetuk, ma’naviy va raqamli jihatdan qurollangan avlod qilib tarbiyalash — milliy taraqqiyot va barqarorlikning asosiy garovidir.
Muallif: Ahmadjonov Azimjon Maxammadjon o‘g‘li
Toshkent Davlat Yuridik Universiteti, Magistratura va Sirtqi ta’lim fakulteti, 4-bosqich talabasi
Yangi Oʻzbekiston yoshlarini yetuk, ma’naviy va raqamli jihatdan qurollangan avlod qilib tarbiyalash — milliy taraqqiyot va barqarorlikning asosiy garovidir.
Muallif: Ahmadjonov Azimjon Maxammadjon o‘g‘li
Toshkent Davlat Yuridik Universiteti, Magistratura va Sirtqi ta’lim fakulteti, 4-bosqich talabasi
Ertangi kun uchun bugun harakat qil / URAZOVA DILOROM ULUG‘BEKOVNA
Yosh yurist | Adolat izdoshi | Kitobsevar | Lider
URAZOVA DILOROM ULUG‘BEKOVNA
Ertangi kun uchun bugun harakat qil
Har bir insonning hayotida orzulari, maqsadlari va ularga eltuvchi yo‘li bo‘ladi. Ammo bu yo‘lning boshlanish nuqtasi har doim bugundir. Ertangi kunning poydevori aynan bugungi harakatda yotadi. Kimdir orzu qiladi, kimdir esa orzulari sari qadam tashlaydi. Farq esa shunda — orzu qilganlar kutadi, harakat qilganlar esa o‘sha orzularni ro‘yobga chiqaradi.
Shuning uchun bugun qilgan mehnating, o‘qishing, o‘z ustingda ishlashing — bu ertangi kuningning sarmoyasidir. Bugun harakat qilgan inson, ertaga mehnatining mevasini tatib ko‘radi. Agar bugun bo‘sh vaqtni behuda o‘tkazsang, ertangi kunda “kech bo‘ldi” degan so‘z yuragingni ezadi.
Ota-onangning umidi – sening javobgarligingHar bir ota-ona farzandining muvaffaqiyatli, baxtli, komil inson bo‘lishini orzu qiladi. Ularning har bir duosi, har bir mehrli nigohi – senga bo‘lgan ishonch va umiddir. Ular sen uchun tunlari bedor bo‘lishgan, hayotning barcha qiyinchiliklarini yengib o‘tishgan. Endi esa navbat sendadir.
Senga qarab ular faxrlanishni, boshqalarga havas bilan “Bu mening farzandim” deyishni istaydi. Shuning uchun bugun o‘qishga, ilmga, mehnatga jiddiy yondash. Chunki bu nafaqat sening kelajaging, balki ota-onangning orzulari hamdir. Sen ular uchun faxr manbai bo‘lishing kerak.
O‘ziga ishon – hayotingni o‘zgartirHayotda muvaffaqiyatga erishganlarning barchasi avvalo o‘ziga ishonishdan boshlagan. Ishonch – bu ruhiy kuch. Agar sen o‘zingga ishonmasang, hech kim senga ishonmaydi. Orzularing qanchalik katta bo‘lmasin, ularni amalga oshiradigan yagona inson — bu sen o‘zingsan.
Yo‘lda to‘siqlar bo‘ladi, sinovlar bo‘ladi. Ammo har bir yiqilish — bu mag‘lubiyat emas, balki o‘rganish imkoniyatidir. O‘ziga ishongan inson to‘xtamaydi, u har doim oldinga intiladi. Esda tut: sening ortingda sendan umid bog‘laganlar bor. Ular uchun ham, o‘zing uchun ham yengilma!
Harakat – natijaning onasiHarakat qilgan inson hech qachon yutqazmaydi. Chunki harakat – bu tajriba, o‘sish va muvaffaqiyat sari tashlangan har bir qadmdir. Hatto kichik bir harakat ham katta natijaga olib kelishi mumkin.
Ko‘p odamlar “omad” degan so‘zni kutadi, ammo omad – bu harakat qilayotganlarga keladi. Harakat qilmasang, orzular faqat tasavvurda qoladi. Ammo qadam tashlasang – ular asta-sekin haqiqatga aylanadi.
Shunday ekan, bugun harakat qil, orzularingni yoz, rejalashtir va boshlashdan qo‘rqma. Chunki harakat hech qachon befoyda ketmaydi – u albatta o‘z samarasini beradi.
XulosaBugungi har bir harakating ertangi kuningni belgilaydi. Ota-onangning umidi, o‘zingga bo‘lgan ishonching va tinimsiz harakating seni yuksak cho‘qqilarga olib chiqadi. Hech qachon orzularingdan voz kechma. Zero, bugun qilgan harakatlaring ertangi baxting poydevoridir.
Shuning uchun bugun qilgan mehnating, o‘qishing, o‘z ustingda ishlashing — bu ertangi kuningning sarmoyasidir. Bugun harakat qilgan inson, ertaga mehnatining mevasini tatib ko‘radi. Agar bugun bo‘sh vaqtni behuda o‘tkazsang, ertangi kunda “kech bo‘ldi” degan so‘z yuragingni ezadi.
Ota-onangning umidi – sening javobgarligingHar bir ota-ona farzandining muvaffaqiyatli, baxtli, komil inson bo‘lishini orzu qiladi. Ularning har bir duosi, har bir mehrli nigohi – senga bo‘lgan ishonch va umiddir. Ular sen uchun tunlari bedor bo‘lishgan, hayotning barcha qiyinchiliklarini yengib o‘tishgan. Endi esa navbat sendadir.
Senga qarab ular faxrlanishni, boshqalarga havas bilan “Bu mening farzandim” deyishni istaydi. Shuning uchun bugun o‘qishga, ilmga, mehnatga jiddiy yondash. Chunki bu nafaqat sening kelajaging, balki ota-onangning orzulari hamdir. Sen ular uchun faxr manbai bo‘lishing kerak.
O‘ziga ishon – hayotingni o‘zgartirHayotda muvaffaqiyatga erishganlarning barchasi avvalo o‘ziga ishonishdan boshlagan. Ishonch – bu ruhiy kuch. Agar sen o‘zingga ishonmasang, hech kim senga ishonmaydi. Orzularing qanchalik katta bo‘lmasin, ularni amalga oshiradigan yagona inson — bu sen o‘zingsan.
Yo‘lda to‘siqlar bo‘ladi, sinovlar bo‘ladi. Ammo har bir yiqilish — bu mag‘lubiyat emas, balki o‘rganish imkoniyatidir. O‘ziga ishongan inson to‘xtamaydi, u har doim oldinga intiladi. Esda tut: sening ortingda sendan umid bog‘laganlar bor. Ular uchun ham, o‘zing uchun ham yengilma!
Harakat – natijaning onasiHarakat qilgan inson hech qachon yutqazmaydi. Chunki harakat – bu tajriba, o‘sish va muvaffaqiyat sari tashlangan har bir qadmdir. Hatto kichik bir harakat ham katta natijaga olib kelishi mumkin.
Ko‘p odamlar “omad” degan so‘zni kutadi, ammo omad – bu harakat qilayotganlarga keladi. Harakat qilmasang, orzular faqat tasavvurda qoladi. Ammo qadam tashlasang – ular asta-sekin haqiqatga aylanadi.
Shunday ekan, bugun harakat qil, orzularingni yoz, rejalashtir va boshlashdan qo‘rqma. Chunki harakat hech qachon befoyda ketmaydi – u albatta o‘z samarasini beradi.
XulosaBugungi har bir harakating ertangi kuningni belgilaydi. Ota-onangning umidi, o‘zingga bo‘lgan ishonching va tinimsiz harakating seni yuksak cho‘qqilarga olib chiqadi. Hech qachon orzularingdan voz kechma. Zero, bugun qilgan harakatlaring ertangi baxting poydevoridir.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Ma’naviyat fidoyisi | Ilm targ'ibotchisi| Marifat va xizmat yo‘lida sobit qadam yetakchi
BOBUR ZOKIROVICH SOBIROV
Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
O‘zbek ma’naviyati — yurtning eng katta boyligi. Lekin zamonaviy davrda milliy odob-axloq, oilaviy urf-odat va qo‘shnichilik kabi qadriyatlarimiz zaiflashmoqda. Bu holatning sabablari va yechimlari haqida ochiq va hamjamiyatcha o‘ylash vaqti keldi.
Ajdodlarimiz qoldirgan boy madaniy-ma’naviy meros — barcha sohalarda muhim o‘rin egallagan. Ota-onaga hurmat, oila muqaddasligi, mehmonnavozlik va qo‘shnichilik — o‘zbek mentalitetining asosiy ustunlari bo‘lgan. Ammo bu qadriyatlar jarayonda bosmayotgani, ularning o‘rnini yangi va ko‘proq moddiy yutuqka ustunlik berish jarayonlari egallagani qayg‘uli holatdir.
Har bir oila va jamiyat farovonligi uchun milliy tarbiyani qayta tiklash zarur. Bunda zamonaviylikni xorij hayotini moslashtirish deb tushunmasdan, tashqi ohangini tanlab, milliy fazilatlarni saqlab qolish muhim. Farzandlarga adolat, hurmat va jamoat madaniyatini o‘rgatish — bu milliy immunitetni mustahkamlaydi.
Ajdodlarimiz qoldirgan boy madaniy-ma’naviy meros — barcha sohalarda muhim o‘rin egallagan. Ota-onaga hurmat, oila muqaddasligi, mehmonnavozlik va qo‘shnichilik — o‘zbek mentalitetining asosiy ustunlari bo‘lgan. Ammo bu qadriyatlar jarayonda bosmayotgani, ularning o‘rnini yangi va ko‘proq moddiy yutuqka ustunlik berish jarayonlari egallagani qayg‘uli holatdir.
Har bir oila va jamiyat farovonligi uchun milliy tarbiyani qayta tiklash zarur. Bunda zamonaviylikni xorij hayotini moslashtirish deb tushunmasdan, tashqi ohangini tanlab, milliy fazilatlarni saqlab qolish muhim. Farzandlarga adolat, hurmat va jamoat madaniyatini o‘rgatish — bu milliy immunitetni mustahkamlaydi.
Qo‘shnichilik, taom-tomir urflari va oilaviy odoblar — kundalik hayotda amalga oshishi lozim bo‘lgan oddiy, ammo buyuk ishlar. Ushbu qadriyatlarni maktab, oila va jamoat tarbiyasi orqali tizimli ravishda tiklash lozim. Bunda diniy va milliy merosdan xabardorlikni oshirish, kitobxonlik va falsafiy merosni targ‘ib qilish muhim ahamiyatga ega.
Yana bir e’tiborli jihat — milliy mentalitetni tiklashda amaliy qadamlar: bolalarni asrlashtirilgan tarbiya modellari, oilaviy madaniyatni mustahkamlovchi dasturlar va jamoat tadbirlarini yaratish. Bunday ishlar natijasida yashavi tarzi o‘zgarmaydi, balki milliy ilot mustahkamlanadi.
Xulosa: o‘zlikni tiklash — bu retrospeksiya emas, balki kelajak uchun mas’ul yondashuv. Biz milliy qadriyatlardan voz kechmasdan, ularni zamonaviy izoh va amalga joriy etishimiz kerak. O‘zbek bo‘lib tug‘ildik — o‘zbek bo‘lib yashaylik.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Yosh huquqshunos | Qatiyatli lider | Adolat izdoshi | Orzular sari intiluvchi yosh
SHERALIYEVA FARANGIZ BUNYOD QIZI
Yoshlar huquqiy ongining yorqin namunasi — Sheraliyeva Farangiz
Bugungi kunda yurtimizda yoshlar siyosatining eng ustuvor vazifalaridan biri — huquqiy ongli, ijtimoiy faolligi yuqori va mas’uliyatli avlodni tarbiyalashdir. Chunki kelajakning poydevori aynan huquqiy madaniyatli yoshlar qo‘lida quriladi. Bu jarayonda fidoyi, tashabbuskor va lider yoshlarning o‘rni beqiyos. Shunday yoshlarning yorqin namunalaridan biri — Surxondaryo viloyati Yuridik texnikumi 2-bosqich o‘quvchisi Sheraliyeva Farangiz Bunyod qizi.
Farangiz o‘qishdagi yutuqlari bilan birga, jamiyatda ham faol pozitsiya egallab kelmoqda. U “Zakovat” musobaqalarida, huquqiy viktorinalarda, yoshlar forumlarida muntazam ishtirok etib, tengdoshlariga nafaqat bilim, balki ibrat bo‘layotgani bilan ajralib turadi. Uning hayotiy shiori ham yuksak maqsadlarni ifodalaydi: “Adolatni himoya qilish – insonni himoya qilishdir.”
Haqiqiy liderning asosiy fazilatlari — qat’iyat, mas’uliyat va to‘g‘ri qaror qabul qilish qobiliyati. Farangizdagi bu xususiyatlar huquqiy bilimlar bilan uyg‘unlashganda yanada yuksak ma’no kasb etadi. U qonunni nafaqat o‘rganadi, balki uning mohiyatini hayotda qo‘llashga intiladi. Eng muhimi, huquqiy savodxonlikni oshirishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ygan.
Bunday yoshlarning mavjudligi — jamiyat taraqqiyotining mustahkam kafolati. Chunki huquqiy ongli, adolatparvar, tashabbuskor avlod kelajakning asosiy harakatlantiruvchi kuchidir. Farangiz misolida ko‘rish mumkinki, huquqiy tafakkur va liderlik birgalikda nafaqat shaxsiy muvaffaqiyat, balki jamiyat uchun ham ulkan foyda keltiradi.
Shunday yoshlar safi kengaysa, O‘zbekistonning ertasi yanada nurli, yanada mustahkam bo‘ladi.
Farangiz o‘qishdagi yutuqlari bilan birga, jamiyatda ham faol pozitsiya egallab kelmoqda. U “Zakovat” musobaqalarida, huquqiy viktorinalarda, yoshlar forumlarida muntazam ishtirok etib, tengdoshlariga nafaqat bilim, balki ibrat bo‘layotgani bilan ajralib turadi. Uning hayotiy shiori ham yuksak maqsadlarni ifodalaydi: “Adolatni himoya qilish – insonni himoya qilishdir.”
Haqiqiy liderning asosiy fazilatlari — qat’iyat, mas’uliyat va to‘g‘ri qaror qabul qilish qobiliyati. Farangizdagi bu xususiyatlar huquqiy bilimlar bilan uyg‘unlashganda yanada yuksak ma’no kasb etadi. U qonunni nafaqat o‘rganadi, balki uning mohiyatini hayotda qo‘llashga intiladi. Eng muhimi, huquqiy savodxonlikni oshirishni o‘z oldiga maqsad qilib qo‘ygan.
Bunday yoshlarning mavjudligi — jamiyat taraqqiyotining mustahkam kafolati. Chunki huquqiy ongli, adolatparvar, tashabbuskor avlod kelajakning asosiy harakatlantiruvchi kuchidir. Farangiz misolida ko‘rish mumkinki, huquqiy tafakkur va liderlik birgalikda nafaqat shaxsiy muvaffaqiyat, balki jamiyat uchun ham ulkan foyda keltiradi.
Shunday yoshlar safi kengaysa, O‘zbekistonning ertasi yanada nurli, yanada mustahkam bo‘ladi.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Huquqshunos | Adolat izdoshi | Qat’iyatli yosh lider | Millat kelajagi uchun mas’uliyatli avlod
ABDUJABBOROV ABDULBORIY ABDUBANNOB O‘G‘LI
Jinoyat Jazosi: Insonparvarlik Mezonlari
Jamiyatning madaniy darajasi va taraqqiyoti, uning jazoga tortilgan shaxslarga bo'lgan munosabati orqali namoyon bo'ladi.
Zamonaviy jinoyat huquqi tizimining asosiy maqsadlaridan biri jinoyatchilarni jazolashdan ko'ra ko'proq narsani qamrab oladi. Jazo nafaqat jinoiy xatti-harakat uchun qasos olish, balki eng avvalo, mahkumning tuzalishi, ijtimoiy adolatni tiklash va kelajakdagi jinoyatlarning oldini olish (profilaktika) vazifalarini bajarishi kerak. Aynan shu nuqtai nazardan, insonparvarlik tamoyili jinoyat huquqining asosiy ustuni hisoblanadi.
Insonparvarlik tamoyili bir qator muhim jihatlarda namoyon bo'ladi. Birinchidan, jazo shaxsning xavflilik darajasiga va jinoyatning og'irligiga mutanosib bo'lishi kerak.
Zamonaviy jinoyat huquqi tizimining asosiy maqsadlaridan biri jinoyatchilarni jazolashdan ko'ra ko'proq narsani qamrab oladi. Jazo nafaqat jinoiy xatti-harakat uchun qasos olish, balki eng avvalo, mahkumning tuzalishi, ijtimoiy adolatni tiklash va kelajakdagi jinoyatlarning oldini olish (profilaktika) vazifalarini bajarishi kerak. Aynan shu nuqtai nazardan, insonparvarlik tamoyili jinoyat huquqining asosiy ustuni hisoblanadi.
Insonparvarlik tamoyili bir qator muhim jihatlarda namoyon bo'ladi. Birinchidan, jazo shaxsning xavflilik darajasiga va jinoyatning og'irligiga mutanosib bo'lishi kerak.
Ikkinchidan, jazoni ijro etish jarayonida mahkumning qadr-qimmati kamsitilmasligi va oqilona yashash sharoitlari ta'minlanishi lozim. Uchinchidan, huquq tizimida muqobil jazo turlari (masalan, jamoat ishlari, jarima, ozodlikni cheklash) tobora keng qo'llanilishi kerak, chunki ular shaxsni jamiyatdan to'liq ajratmasdan tuzatish imkoniyatini beradi.
O'zbekistonda jinoiy jazoni liberallashtirish va shartli ozod qilish (UDS) mexanizmlarining takomillashtirilishi ayni shu insonparvarlik siyosatining yorqin dalilidir. Bu esa, jinoyat huquqining reabilitatsiya va integratsiya funksiyalarini kuchaytiradi, mahkumlarning jamiyatga to'laqonli qaytishiga sharoit yaratadi. Adolat tizimi, insonni jazolash bilan birga, uning kelajagini ta'minlashga ham qaratilgan bo'lishi kerak.
O'zbekistonda jinoiy jazoni liberallashtirish va shartli ozod qilish (UDS) mexanizmlarining takomillashtirilishi ayni shu insonparvarlik siyosatining yorqin dalilidir. Bu esa, jinoyat huquqining reabilitatsiya va integratsiya funksiyalarini kuchaytiradi, mahkumlarning jamiyatga to'laqonli qaytishiga sharoit yaratadi. Adolat tizimi, insonni jazolash bilan birga, uning kelajagini ta'minlashga ham qaratilgan bo'lishi kerak.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Toxpanov Baxtıbay — Orzular sari qat’iyat bilan olg'a borayotgan lider
TOXPANOV BAXTIBAY ANSATBAY O‘G‘LI
Jurnalist va Bloger kim, ular qanday xizmat bajaradi?
Jurnalist - ijtimoiy faoliyat turidir. Bu soha egalari ijtimoiy tarmoqlarda dolzarb masalalarni to‘plab, materialni tahlil qilish va ommaviy axborot vositalari (matbuot, radio, televideniye, axborot agentliklari) va boshqalar orqali tarqatish bilan shug‘ullanadi.
Jurnalistning har doim yonida bloknoti va ruchkasi bo‘lishi kerak. Sababi, u o‘ziga kerakli bo‘lgan axborotni yozib qo‘yadi. Yana bir narsani aytib o‘tish joizki, ular faktlarga tayangan holda ish olib boradi. Jurnalist - xalq orasidagi ko‘prik deb ataydi. Shuning uchun ham bu kasb egalari jamiyatdagi kamchiliklarni chuqur o‘rganib, aholi muammolarini hal qilib berish yo‘llarini topishga harakat qiladi.
Ular davlat tomonidan muayyan shartnoma asosida belgilangan oylik ish haqini olib, faoliyat yuritadi.
Shuningdek, ular o‘z veb-saytlarini rasmiy ravishda davlat tomonidan ro‘yxatdan o‘tkazgan holda faqat rasman tasdiqlangan materiallar bilan ta’minlab boradi. Agarda hech qanday faktlarsiz va masalaning aniq, mohiyatiga yetmasdan turib uni ijtimoiy tarmoqlarga joylashtirsa qonunda belgilangan tartibda ma’muriy javobgarlikka tortishga sabab bo‘ladi.
Bu kasb katta mas’uliyatni talab etadi. Qo‘shimcha qilib aytib o‘tadigan bo‘lsak, erta davrlarda jurnalistlik kasbi paydo bo‘lmasdan oldin ikki el o‘rtasida yuz berayotgan voqealarni "Darveshlar" orqali eshitib bilib turgan.
Bloger - ya’ni o‘zi aytib turganidek "blog" so‘zi chet tilidan olingan bo‘lib "veb-kundalik" degan ma’noni bildiradi. Bloger esa uni yurituvchi odam. Ular o‘zlarining shaxsiy fikr-mulohazalari, qarashlari va dunyoda ro‘y berayotgan voqealarni norasmiy (davlat ro‘yxatidan o‘tmagan) kanaliga joylashtirib boradi.
Hozirgi kunda jamiyatimizda ko‘pchilik "bloger"likni juda tor ma’noda tushunadi. Ko‘pchilik "bloger" deganda faqat jamiyatdagi kamchiliklarni aytib, tanqid qiluvchi shaxs sifatida tushunadi. Bu albatta noto‘g‘ri fikr, deb hisoblayman. "Blog" deganda esa turli ijtimoiy tarmoqlarda faol tarzda ish olib boruvchi shaxs hisoblanadi. Aslida "blog" tushunchasi juda keng ma’noga ega.
Ularning turlariga to‘xtaladigan bo‘lsak;
Shaxsiy blog
2. Moda blogi.
3.Sayohat blogi.
4. Yangiliklar bloki va boshqa turlarni o‘z ichiga oladi.
Ular hech qanday shartnomasiz ma’lumot tayyorlaydigan aytib o‘tish joiz (ya’ni, bloger uchun ma’lum shartlar va belgilangan oylik ish haqi yo‘q). Oddiy qilib aytganda blogerlik kasb emas. Shuning uchun ular ma’lumot tarqatayotgan vaqtda ichki hissiyotlariga berilib, subyektiv tarzda o‘z fikrlarini bildira oladilar.
Shuningdek, jurnalist va blogerlar o‘z faoliyati davomida O‘zbekiston Respublikasining qonunlariga rioya etgan holda faoliyat yuritadi.
Jurnalistning har doim yonida bloknoti va ruchkasi bo‘lishi kerak. Sababi, u o‘ziga kerakli bo‘lgan axborotni yozib qo‘yadi. Yana bir narsani aytib o‘tish joizki, ular faktlarga tayangan holda ish olib boradi. Jurnalist - xalq orasidagi ko‘prik deb ataydi. Shuning uchun ham bu kasb egalari jamiyatdagi kamchiliklarni chuqur o‘rganib, aholi muammolarini hal qilib berish yo‘llarini topishga harakat qiladi.
Ular davlat tomonidan muayyan shartnoma asosida belgilangan oylik ish haqini olib, faoliyat yuritadi.
Shuningdek, ular o‘z veb-saytlarini rasmiy ravishda davlat tomonidan ro‘yxatdan o‘tkazgan holda faqat rasman tasdiqlangan materiallar bilan ta’minlab boradi. Agarda hech qanday faktlarsiz va masalaning aniq, mohiyatiga yetmasdan turib uni ijtimoiy tarmoqlarga joylashtirsa qonunda belgilangan tartibda ma’muriy javobgarlikka tortishga sabab bo‘ladi.
Bu kasb katta mas’uliyatni talab etadi. Qo‘shimcha qilib aytib o‘tadigan bo‘lsak, erta davrlarda jurnalistlik kasbi paydo bo‘lmasdan oldin ikki el o‘rtasida yuz berayotgan voqealarni "Darveshlar" orqali eshitib bilib turgan.
Bloger - ya’ni o‘zi aytib turganidek "blog" so‘zi chet tilidan olingan bo‘lib "veb-kundalik" degan ma’noni bildiradi. Bloger esa uni yurituvchi odam. Ular o‘zlarining shaxsiy fikr-mulohazalari, qarashlari va dunyoda ro‘y berayotgan voqealarni norasmiy (davlat ro‘yxatidan o‘tmagan) kanaliga joylashtirib boradi.
Hozirgi kunda jamiyatimizda ko‘pchilik "bloger"likni juda tor ma’noda tushunadi. Ko‘pchilik "bloger" deganda faqat jamiyatdagi kamchiliklarni aytib, tanqid qiluvchi shaxs sifatida tushunadi. Bu albatta noto‘g‘ri fikr, deb hisoblayman. "Blog" deganda esa turli ijtimoiy tarmoqlarda faol tarzda ish olib boruvchi shaxs hisoblanadi. Aslida "blog" tushunchasi juda keng ma’noga ega.
Ularning turlariga to‘xtaladigan bo‘lsak;
Shaxsiy blog
2. Moda blogi.
3.Sayohat blogi.
4. Yangiliklar bloki va boshqa turlarni o‘z ichiga oladi.
Ular hech qanday shartnomasiz ma’lumot tayyorlaydigan aytib o‘tish joiz (ya’ni, bloger uchun ma’lum shartlar va belgilangan oylik ish haqi yo‘q). Oddiy qilib aytganda blogerlik kasb emas. Shuning uchun ular ma’lumot tarqatayotgan vaqtda ichki hissiyotlariga berilib, subyektiv tarzda o‘z fikrlarini bildira oladilar.
Shuningdek, jurnalist va blogerlar o‘z faoliyati davomida O‘zbekiston Respublikasining qonunlariga rioya etgan holda faoliyat yuritadi.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Jurnalist | Vloger | Faol yosh | “Oltin medal” sohibasi
SAPARALIYEVA MOHLAROYIM BAXTIYORJON QIZI
Jinoyat Jazosi: Insonparvarlik Mezonlari
Jurnalistika — bu nafaqat kasb, balki jamiyatning yuragi, haqiqatga eltuvchi yo‘l hamdir. Ushbu
soha vakillari axborot oqimida yo‘qolmay, uni tahlil qila olishi, voqelikni xolislik bilan yoritishi bilan
ajralib turadi. Biroq bu jarayon oson emas — jurnalist har kuni vaqt, bosim va mas’uliyat sinovida
yashaydi.
Jurnalistik mehnatning eng katta mashaqqati — haqiqatni topish va uni to‘g‘ri shaklda yetkazishdir.
Ba’zan bu yo‘lda to‘sqinliklar, senzura, axborot manbalarining yopiq bo‘lishi yoki ijtimoiy bosim kabi holatlar uchraydi. Ayniqsa, raqamli davrda soxta xabarlar, “fake news”lar bilan kurashish jurnalist
zimmasiga yangi mas’uliyat yuklamoqda.
soha vakillari axborot oqimida yo‘qolmay, uni tahlil qila olishi, voqelikni xolislik bilan yoritishi bilan
ajralib turadi. Biroq bu jarayon oson emas — jurnalist har kuni vaqt, bosim va mas’uliyat sinovida
yashaydi.
Jurnalistik mehnatning eng katta mashaqqati — haqiqatni topish va uni to‘g‘ri shaklda yetkazishdir.
Ba’zan bu yo‘lda to‘sqinliklar, senzura, axborot manbalarining yopiq bo‘lishi yoki ijtimoiy bosim kabi holatlar uchraydi. Ayniqsa, raqamli davrda soxta xabarlar, “fake news”lar bilan kurashish jurnalist
zimmasiga yangi mas’uliyat yuklamoqda.
Shu bilan birga, jurnalistika sohasining yutuqlari ham salmoqli. Zamonaviy texnologiyalar, internet
platformalar va ijtimoiy tarmoqlar orqali axborot tez, ochiq va interaktiv shaklda tarqalmoqda.
Bugungi jurnalist nafaqat yozuvchi, balki videomontajchi, tahlilchi va auditoriya bilan bevosita
muloqot qiluvchi shaxsga aylanmoqda.
Demak, jurnalistika mashaqqatli bo‘lishiga qaramay, u insoniyatni haqiqat sari yetaklovchi kuchdir.
Uning yutuqlari — har bir ongli o‘quvchi, har bir xolis fikrda namoyon bo‘ladi.
platformalar va ijtimoiy tarmoqlar orqali axborot tez, ochiq va interaktiv shaklda tarqalmoqda.
Bugungi jurnalist nafaqat yozuvchi, balki videomontajchi, tahlilchi va auditoriya bilan bevosita
muloqot qiluvchi shaxsga aylanmoqda.
Demak, jurnalistika mashaqqatli bo‘lishiga qaramay, u insoniyatni haqiqat sari yetaklovchi kuchdir.
Uning yutuqlari — har bir ongli o‘quvchi, har bir xolis fikrda namoyon bo‘ladi.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Yosh huquqshunos | Qatiyatli lider | Adolat izdoshi | Orzular sari intiluvchi yosh
ODILBEK EGAMOV MIRZAMUROD OʻGʻLI
Yoshlar huquqiy ongining yorqin namunasi — Sheraliyeva Farangiz
Bugun dunyo shiddat bilan o‘zgarayotgan bir davrda yashayapmiz. Texnologiyalar, fikrlar va qarashlar yangilanayotgan bir paytda ertangi taraqqiyot kimning qo‘lida? Javob — yoshlar qo‘lida. Chunki kelajakni bunyod etadigan kuch ham, g‘oya ham, mehnat ham aynan yoshlarning qo‘lida mujassam.
Inson qo‘li — bu nafaqat mehnat quroli, balki tafakkur va orzularni hayotga tatbiq etuvchi kuchdir. Bugun qo‘lingizda kitob bo‘lsa, ertaga jamiyatda ma’rifat bo‘ladi. Bugun kichik g‘oya ustida ishlasangiz, ertaga u katta loyihaga aylanadi. Haqiqat shuki, kelajakni bugun qilayotgan har bir harakatingiz shakllantiradi.
Yurtimizda yoshlar uchun yaratilayotgan imkoniyatlar kengayib bormoqda: yoshlar markazlari, turli dasturlar, parlament va jamoaviy tashabbuslar — barchasi sizning salohiyatingizni ro‘yobga chiqarish uchun. Demak, siz tomoshabin emas, balki o‘zgarish yaratadigan kuch sifatida jamiyatga kerak ekansiz.
Har bir kichik harakat — darsda savol berish, tashabbus ko‘rsatish, foydali g‘oya ulashish — jamiyat rivojiga hissa qo‘shadi. Bugun sizning qo‘lingiz yozmoqda, chizmoqda, yaratmoqda. Ertaga esa shu qo‘llar bilan siz ilmga, davlat boshqaruviga, madaniyatga, texnologiyaga ulkan hissa qo‘shasiz.
Shu bois har bir yosh o‘z qo‘liga, o‘z salohiyatiga ishonishi kerak. Chunki jamiyatda qadriyat mehnat bilan, natija bilan o‘lchanadi. Kelajak sizni kutmaydi — siz uni yaratishingiz kerak.
Unutmang: kelajak sizning qo‘lingizda. Intilishingiz, mehnatingiz va ishonchingiz bilan siz bugunning emas, ertaning bunyodkoriga aylanasiz.
Inson qo‘li — bu nafaqat mehnat quroli, balki tafakkur va orzularni hayotga tatbiq etuvchi kuchdir. Bugun qo‘lingizda kitob bo‘lsa, ertaga jamiyatda ma’rifat bo‘ladi. Bugun kichik g‘oya ustida ishlasangiz, ertaga u katta loyihaga aylanadi. Haqiqat shuki, kelajakni bugun qilayotgan har bir harakatingiz shakllantiradi.
Yurtimizda yoshlar uchun yaratilayotgan imkoniyatlar kengayib bormoqda: yoshlar markazlari, turli dasturlar, parlament va jamoaviy tashabbuslar — barchasi sizning salohiyatingizni ro‘yobga chiqarish uchun. Demak, siz tomoshabin emas, balki o‘zgarish yaratadigan kuch sifatida jamiyatga kerak ekansiz.
Har bir kichik harakat — darsda savol berish, tashabbus ko‘rsatish, foydali g‘oya ulashish — jamiyat rivojiga hissa qo‘shadi. Bugun sizning qo‘lingiz yozmoqda, chizmoqda, yaratmoqda. Ertaga esa shu qo‘llar bilan siz ilmga, davlat boshqaruviga, madaniyatga, texnologiyaga ulkan hissa qo‘shasiz.
Shu bois har bir yosh o‘z qo‘liga, o‘z salohiyatiga ishonishi kerak. Chunki jamiyatda qadriyat mehnat bilan, natija bilan o‘lchanadi. Kelajak sizni kutmaydi — siz uni yaratishingiz kerak.
Unutmang: kelajak sizning qo‘lingizda. Intilishingiz, mehnatingiz va ishonchingiz bilan siz bugunning emas, ertaning bunyodkoriga aylanasiz.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Toshkent hayvonot bog‘i yirtqichlar bo‘limi boshlig‘i o‘rinbosari
RIXSIBOYEV JAVLON MURODJON O'GLI
Jinoyat Jazosi: Insonparvarlik Mezonlari
Yirtqich hayvonlarni asrash bugungi kunda ekologik muvozanatni saqlashning eng muhim omillaridan biri hisoblanadi. Insoniyat taraqqiyoti davomida tabiat bilan uyg‘un yashab kelgan bo‘lsa-da, so‘nggi o‘n yilliklarda o‘rmonlarning kesilishi, noqonuniy ovchilik, iqlim o‘zgarishi va inson faoliyatining kuchayishi ko‘plab hayvon turlarini yo‘qolib ketish xavfi ostida qoldirdi. Ayniqsa, yirtqich hayvonlar ekotizimning yuqori bo‘g‘inida turadigan va o‘lja hayvonlar sonini me’yorida ushlab turadigan jonivorlar sifatida alohida ahamiyatga ega.
Yirtqichlar sonining kamayishi bir qancha omillar bilan bog‘liq: noqonuniy ovlar, yashash hududlarining qisqarishi, global isish natijasida suv va ozuqa zanjirining buzilishi, chorvadorlar bilan to‘qnashuvlar shular jumlasidan. Bu jarayon nafaqat hayvonlar populyatsiyasiga, balki butun ekotizimning barqarorligiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi. Masalan, bo‘rilar kamayishi quyon va kiyiklarning haddan tashqari ko‘payishiga, bu esa yaylovlarning yemirilishiga olib keladi. Natijada o‘rmonlar tiklanishi sekinlashadi, kasalliklar kuchayadi va tabiatdagi tabiiy muvozanat izdan chiqadi.
Yirtqichlar sonining kamayishi bir qancha omillar bilan bog‘liq: noqonuniy ovlar, yashash hududlarining qisqarishi, global isish natijasida suv va ozuqa zanjirining buzilishi, chorvadorlar bilan to‘qnashuvlar shular jumlasidan. Bu jarayon nafaqat hayvonlar populyatsiyasiga, balki butun ekotizimning barqarorligiga jiddiy ta’sir ko‘rsatadi. Masalan, bo‘rilar kamayishi quyon va kiyiklarning haddan tashqari ko‘payishiga, bu esa yaylovlarning yemirilishiga olib keladi. Natijada o‘rmonlar tiklanishi sekinlashadi, kasalliklar kuchayadi va tabiatdagi tabiiy muvozanat izdan chiqadi.
Dunyo miqyosida WWF, CITES kabi tashkilotlar yirtqich hayvonlarni muhofaza qilish bo‘yicha keng ko‘lamli dasturlarni amalga oshirmoqda. O‘zbekistonda esa Zomin, Hisor, Zarafshon va Chatqol biosfera qo‘riqxonalari orqali qor barsi, bo‘ri va boshqa kamyob yirtqichlarni asrash ishlari yo‘lga qo‘yilgan. Biomonitoring tizimlaridan foydalanish, genetik xilma-xillikni saqlash, sun’iy ko‘paytirish dasturlarini yo‘lga qo‘yish — bu jarayonning ilmiy asosini tashkil etadi.
Yirtqich hayvonlarni saqlab qolish — insoniyatning umumiy vazifasi. Chunki ular yo‘qolib ketishi oziq zanjirining uzilishiga, o‘lja hayvonlar sonining keskin oshishiga, o‘rmon va yaylovlarning yemirilishiga va hatto kasalliklarning ko‘payishiga olib keladi. Shuning uchun tabiatni asrash, yirtqich hayvonlarni muhofaza qilish har birimizning burchimizdir. Tabiatni asrash — o‘z kelajagimizni asrash demakdir.
Yirtqich hayvonlarni saqlab qolish — insoniyatning umumiy vazifasi. Chunki ular yo‘qolib ketishi oziq zanjirining uzilishiga, o‘lja hayvonlar sonining keskin oshishiga, o‘rmon va yaylovlarning yemirilishiga va hatto kasalliklarning ko‘payishiga olib keladi. Shuning uchun tabiatni asrash, yirtqich hayvonlarni muhofaza qilish har birimizning burchimizdir. Tabiatni asrash — o‘z kelajagimizni asrash demakdir.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Ilm fidoyisi | Kimyo o‘qituvchisi | Yosh olima va izlanuvchan pedagog
BURONOVA MAHLIYO G‘ULOMOVNA
Jurnalist va Bloger kim, ular qanday xizmat bajaradi?
Neftni zamonaviy sanoatga aylantirish jarayonida katalitik reforming — eng muhim bosqichlardan biri hisoblanadi. Bu usul yordamida oddiy benzin fraksiyalaridan yuqori oktanli avtomobil yoqilg‘isi komponentlari va qiymatli aromatik uglevodorodlar — benzol, toluol, ksilollar olinadi. Reforming faqat yoqilg‘i sifatini yaxshilash bilan cheklanmaydi: jarayon natijasida hosil bo‘lgan vodorod sanoatning boshqa sohalarida — gidrotozalash va gidrokrekingda ham kerakli xomashyo hisoblanadi. Shu bois, reforming neft kimyosining “energiyali” va iqtisodiy jihatdan samarali markazi sanaladi.
Jarayon oddiy ko‘zga uncha ko‘rinmas, ammo u murakkab kimyoviy o‘zgarishlar yig‘indisi. Katalizator yuzasida sikloalkanlar aromatlantiriladi, alkanlar izomerlanadi, qisman parchalanadi va natijada yanada samarali yonuvchi moddalarga aylanadi. Bu reaksiyalar issiqlik yutilishi bilan kechadi va ularni vodorodli yuqori bosim va aniq harorat sharoitida olib borish lozim: bu omillar katalizatorning uzoq muddat faoliyatini va mahsulotning barqarorligini ta’minlaydi.
Katalizatorlar — jarayonning yuragi. Bugungi kunda alyumoplatinali platina va platina–reniyli birikmalar eng ko‘p qo‘llaniladi. Reniy qo‘shilishi platina faoliyatini uzaytiradi, koks hosil bo‘lishini kamaytiradi va natijada benzin oktanini oshirish imkonini beradi. Polimetalli katalizatorlar esa kelajakda jarayon samaradorligini yanada oshirishga umid beradi. Biroq bunday yangi echimlar xomashyoning mukammal tozaligini talab qiladi: oltingugurt, azot va metall birikmalari katalizatorni zaharlab, uning ish faoliyatini pasaytiradi. Shuning uchun xomashyo oldidan gidrotozalash — majburiy bosqich hisoblanadi.
Bloger - ya’ni o‘zi aytib turganidek "blog" so‘zi chet tilidan olingan bo‘lib "veb-kundalik" degan ma’noni bildiradi. Bloger esa uni yurituvchi odam. Ular o‘zlarining shaxsiy fikr-mulohazalari, qarashlari va dunyoda ro‘y berayotgan voqealarni norasmiy (davlat ro‘yxatidan o‘tmagan) kanaliga joylashtirib boradi.
Hozirgi kunda jamiyatimizda ko‘pchilik "bloger"likni juda tor ma’noda tushunadi. Ko‘pchilik "bloger" deganda faqat jamiyatdagi kamchiliklarni aytib, tanqid qiluvchi shaxs sifatida tushunadi. Bu albatta noto‘g‘ri fikr, deb hisoblayman. "Blog" deganda esa turli ijtimoiy tarmoqlarda faol tarzda ish olib boruvchi shaxs hisoblanadi. Aslida "blog" tushunchasi juda keng ma’noga ega.
Reformingdan olingan riformat tarkibida ko‘plab arenlar bo‘ladi. Ularni sanoat miqyosida ajratib, benzol va toluol kabi kimyo sanoati uchun zarur mahsulotlarga aylantirish uchun qo‘shimcha usullar — ekstraksiya, dealkillash va rektifikatsiya talab etiladi. Shu nuqtai nazardan, reforming nafaqat yoqilg‘i ishlab chiqarish, balki kimyo sanoatini rivojlantirish uchun ham poydevor yaratadi.
Ammo bu texnologiyaning muammolari ham yo‘q emas. Katalizatorning kokslanishi, geteroatomlarning zaharlovchi ta’siri, jarayon parametrlarini aniq nazorat qilish — bular hammasi sanoat uchun doimiy e’tibor va investitsiyalar talab etadi. Shu bilan birga, ilm-fan va ishlab chiqarish birlashganda — yangi samarali katalizatorlar, energiya tejovchi reaktorlar va chiqindilarni kamaytiruvchi texnologiyalar paydo bo‘ladi.
Jarayon oddiy ko‘zga uncha ko‘rinmas, ammo u murakkab kimyoviy o‘zgarishlar yig‘indisi. Katalizator yuzasida sikloalkanlar aromatlantiriladi, alkanlar izomerlanadi, qisman parchalanadi va natijada yanada samarali yonuvchi moddalarga aylanadi. Bu reaksiyalar issiqlik yutilishi bilan kechadi va ularni vodorodli yuqori bosim va aniq harorat sharoitida olib borish lozim: bu omillar katalizatorning uzoq muddat faoliyatini va mahsulotning barqarorligini ta’minlaydi.
Katalizatorlar — jarayonning yuragi. Bugungi kunda alyumoplatinali platina va platina–reniyli birikmalar eng ko‘p qo‘llaniladi. Reniy qo‘shilishi platina faoliyatini uzaytiradi, koks hosil bo‘lishini kamaytiradi va natijada benzin oktanini oshirish imkonini beradi. Polimetalli katalizatorlar esa kelajakda jarayon samaradorligini yanada oshirishga umid beradi. Biroq bunday yangi echimlar xomashyoning mukammal tozaligini talab qiladi: oltingugurt, azot va metall birikmalari katalizatorni zaharlab, uning ish faoliyatini pasaytiradi. Shuning uchun xomashyo oldidan gidrotozalash — majburiy bosqich hisoblanadi.
Bloger - ya’ni o‘zi aytib turganidek "blog" so‘zi chet tilidan olingan bo‘lib "veb-kundalik" degan ma’noni bildiradi. Bloger esa uni yurituvchi odam. Ular o‘zlarining shaxsiy fikr-mulohazalari, qarashlari va dunyoda ro‘y berayotgan voqealarni norasmiy (davlat ro‘yxatidan o‘tmagan) kanaliga joylashtirib boradi.
Hozirgi kunda jamiyatimizda ko‘pchilik "bloger"likni juda tor ma’noda tushunadi. Ko‘pchilik "bloger" deganda faqat jamiyatdagi kamchiliklarni aytib, tanqid qiluvchi shaxs sifatida tushunadi. Bu albatta noto‘g‘ri fikr, deb hisoblayman. "Blog" deganda esa turli ijtimoiy tarmoqlarda faol tarzda ish olib boruvchi shaxs hisoblanadi. Aslida "blog" tushunchasi juda keng ma’noga ega.
Reformingdan olingan riformat tarkibida ko‘plab arenlar bo‘ladi. Ularni sanoat miqyosida ajratib, benzol va toluol kabi kimyo sanoati uchun zarur mahsulotlarga aylantirish uchun qo‘shimcha usullar — ekstraksiya, dealkillash va rektifikatsiya talab etiladi. Shu nuqtai nazardan, reforming nafaqat yoqilg‘i ishlab chiqarish, balki kimyo sanoatini rivojlantirish uchun ham poydevor yaratadi.
Ammo bu texnologiyaning muammolari ham yo‘q emas. Katalizatorning kokslanishi, geteroatomlarning zaharlovchi ta’siri, jarayon parametrlarini aniq nazorat qilish — bular hammasi sanoat uchun doimiy e’tibor va investitsiyalar talab etadi. Shu bilan birga, ilm-fan va ishlab chiqarish birlashganda — yangi samarali katalizatorlar, energiya tejovchi reaktorlar va chiqindilarni kamaytiruvchi texnologiyalar paydo bo‘ladi.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Begalova Sarvinoz — mas’uliyat va bilim bilan olg'a borayotgan yosh iqtisodchi
BEGALOVA SARVINOZ ABDUQODIR QIZI
Jinoyat Jazosi: Insonparvarlik Mezonlari
Bugungi o‘zgaruvchan va raqobat kuchli bo‘lgan biznes muhitida har bir tashkilot aniq strategiyaga ega bo‘lishi zarur. Strategiya qanchalik puxta ishlab chiqilsa, kompaniya shunchalik tez moslashadi, raqobatchilardan ustunlikka erishadi va bozor talablariga javob bera oladi. Bunday strategiyani yaratishda eng ishonchli vositalardan biri — SWOT tahlilidir.
SWOT tahlili kompaniyaning ichki kuchli va zaif tomonlarini, tashqi imkoniyatlar va tahdidlarni aniqlashga yordam beradi. Aslida, SWOT — bu tashkilotning o‘ziga xolis nazar tashlashi, real vaziyatni ko‘ra bilishi va kelajak uchun to‘g‘ri yo‘l tanlashi demakdir. Kuchli tomonlar biznesning tayanch nuqtalari bo‘lsa, zaif tomonlar tuzatilishi zarur bo‘lgan jihatlarni ko‘rsatadi. Bozordagi yangi imkoniyatlar esa o‘sish uchun eshik ochadi, tahdidlar esa ogohlikka undaydi.
So‘nggi yillarda SWOT tahlili yanada takomillashib, zamonaviy ko‘rinishlar – Digital SWOT va Dinamik SWOT shakllarida qo‘llanila boshlandi. Digital SWOT raqamli muhitdagi kuch va zaifliklarni aniqlasa, dinamik tahlil o‘zgaruvchan bozor sharoitlariga tez moslashishni ko‘zlaydi. Bu esa kompaniyalarga raqamli transformatsiya, internet marketingi va global raqobat sharoitida mustahkam strategiya ishlab chiqishda yordam beradi.
Shu bilan birga, SWOT tahlili ideal vosita emas. Ba’zan undagi baholar subyektiv bo‘ladi, noto‘g‘ri ma’lumotlarga asoslanadi yoki vaqt o‘tishi bilan eskirib qoladi.
SWOT tahlili kompaniyaning ichki kuchli va zaif tomonlarini, tashqi imkoniyatlar va tahdidlarni aniqlashga yordam beradi. Aslida, SWOT — bu tashkilotning o‘ziga xolis nazar tashlashi, real vaziyatni ko‘ra bilishi va kelajak uchun to‘g‘ri yo‘l tanlashi demakdir. Kuchli tomonlar biznesning tayanch nuqtalari bo‘lsa, zaif tomonlar tuzatilishi zarur bo‘lgan jihatlarni ko‘rsatadi. Bozordagi yangi imkoniyatlar esa o‘sish uchun eshik ochadi, tahdidlar esa ogohlikka undaydi.
So‘nggi yillarda SWOT tahlili yanada takomillashib, zamonaviy ko‘rinishlar – Digital SWOT va Dinamik SWOT shakllarida qo‘llanila boshlandi. Digital SWOT raqamli muhitdagi kuch va zaifliklarni aniqlasa, dinamik tahlil o‘zgaruvchan bozor sharoitlariga tez moslashishni ko‘zlaydi. Bu esa kompaniyalarga raqamli transformatsiya, internet marketingi va global raqobat sharoitida mustahkam strategiya ishlab chiqishda yordam beradi.
Shu bilan birga, SWOT tahlili ideal vosita emas. Ba’zan undagi baholar subyektiv bo‘ladi, noto‘g‘ri ma’lumotlarga asoslanadi yoki vaqt o‘tishi bilan eskirib qoladi.
Shuning uchun SWOT tahlili muntazam ravishda yangilanib turishi, boshqa tahlil usullari bilan birga qo‘llanilishi lozim.
Shunga qaramay, tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, SWOT tahlilidan foydalangan kompaniyalarning aksariyati — 80–90 foizi — strategik rejalashtirishda sezilarli natijalarga erishgan. Buning sababi oddiy: SWOT tahlili tashkilotni xolis baholashga, imkoniyatlardan to‘g‘ri foydalanishga va xavf-xatarlarni oldindan ko‘ra bilishga yordam beradi.
Xulosa qilib aytganda, SWOT tahlili nafaqat rejalashtirish, balki biznesning kelajakdagi muvaffaqiyati uchun poydevor hisoblanadi. U strategik fikrlashni shakllantiradi, raqobatbardoshlikni oshiradi va bozor o‘zgarishlariga moslashishda asosiy yo‘riqnoma bo‘lib xizmat qiladi. Strategik ustunlikka erishishni istagan har bir tashkilot SWOT tahlilini to‘g‘ri va muntazam qo‘llashi zarur.
Shunga qaramay, tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, SWOT tahlilidan foydalangan kompaniyalarning aksariyati — 80–90 foizi — strategik rejalashtirishda sezilarli natijalarga erishgan. Buning sababi oddiy: SWOT tahlili tashkilotni xolis baholashga, imkoniyatlardan to‘g‘ri foydalanishga va xavf-xatarlarni oldindan ko‘ra bilishga yordam beradi.
Xulosa qilib aytganda, SWOT tahlili nafaqat rejalashtirish, balki biznesning kelajakdagi muvaffaqiyati uchun poydevor hisoblanadi. U strategik fikrlashni shakllantiradi, raqobatbardoshlikni oshiradi va bozor o‘zgarishlariga moslashishda asosiy yo‘riqnoma bo‘lib xizmat qiladi. Strategik ustunlikka erishishni istagan har bir tashkilot SWOT tahlilini to‘g‘ri va muntazam qo‘llashi zarur.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Yosh huquqshunos | Adolatparvar va maqsadli talaba | Lider
ABDUSATTOROV SHOHJAHON SHUXRATJON O‘G‘LI
Bilim — yoshlar qudrati, ta’lim — millat kelajagi
Bugungi kunda ta'lim sohasining rivoji jamiyat taraqqiyotining eng muhim omillaridan biri sanaladi. Zero, har qanday davlatning kelajagi avvalo uning ilmli, savodli va keng dunyoqarashga ega yoshlariga bog‘liq. Yoshlar uchun ta'lim — bu nafaqat bilim manbai, balki hayotda o‘z o‘rnini topish, jamiyatga foyda keltirish va kelajakda mustahkam poydevor yaratish imkonini beruvchi bebaho vositadir.
Zamonaviy davr yoshidan ijodkorlik, mustaqil fikrlash, tanqidiy tahlil qilish hamda raqamli ko‘nikmalarga ega bo‘lish talab etiladi.
Shu sababli ta’lim tizimi uzluksiz ravishda yangilanmoqda, o‘quvchi va talabalarga zamon bilan hamnafas bo‘lish imkonini beradigan innovatsion metodlar, interfaol yondashuvlar joriy qilinmoqda. Bugungi kunda ta’lim jarayonida axborot texnologiyalari, elektron platformalar, masofaviy o‘qitish tizimlari keng qo‘llanilishi ham yoshlarning imkoniyatlarini yanada kengaytirib bermoqda.
Har bir yosh inson ta’lim orqali o‘z orzulariga yaqinlashadi. Chunki bilim — insonning eng katta quroli, eng mustahkam tayanchi va hayot yo‘lida yo‘lboshchisidir. Agar yoshlar o‘qishga, izlanishga, yangilik yaratishga intilsalar, mamlakatning ertangi kuni ham shunchalik yorqin bo‘ladi. Ta’limli avlod — taraqqiyotning bosh omili, kelajakning ishonchli kafolatidir.
Zamonaviy davr yoshidan ijodkorlik, mustaqil fikrlash, tanqidiy tahlil qilish hamda raqamli ko‘nikmalarga ega bo‘lish talab etiladi.
Shu sababli ta’lim tizimi uzluksiz ravishda yangilanmoqda, o‘quvchi va talabalarga zamon bilan hamnafas bo‘lish imkonini beradigan innovatsion metodlar, interfaol yondashuvlar joriy qilinmoqda. Bugungi kunda ta’lim jarayonida axborot texnologiyalari, elektron platformalar, masofaviy o‘qitish tizimlari keng qo‘llanilishi ham yoshlarning imkoniyatlarini yanada kengaytirib bermoqda.
Har bir yosh inson ta’lim orqali o‘z orzulariga yaqinlashadi. Chunki bilim — insonning eng katta quroli, eng mustahkam tayanchi va hayot yo‘lida yo‘lboshchisidir. Agar yoshlar o‘qishga, izlanishga, yangilik yaratishga intilsalar, mamlakatning ertangi kuni ham shunchalik yorqin bo‘ladi. Ta’limli avlod — taraqqiyotning bosh omili, kelajakning ishonchli kafolatidir.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Intizomli talaba | Kelajak yo‘l harakati mutaxassisi | Sportsevar yosh | Yangi avlodning mas’uliyatli vakili
ABDIYEV HUMOYUN G‘ULOM O‘G‘LI
Jinoyat Jazosi: Insonparvarlik Mezonlari
Har qanday davlatda yo‘l harakati xavfsizligini ta’minlash, fuqarolarning hayoti va sog‘lig‘ini asrash muhim vazifalardan biridir. Shu maqsadda O‘zbekistonda ham Yo‘l patrul xizmati (YPX) faoliyati yo‘l harakati ishtirokchilarining xavfsizligini ta’minlashga qaratilgan. YPX xodimlari nafaqat tartibni saqlovchi kuch, balki inson hayotini asrashga xizmat qiluvchi muhim ijtimoiy institut sifatida qaraladi. So‘nggi yillarda mamlakatimizda YPX tizimida keng ko‘lamli islohotlar amalga oshirilmoqda.
Avvalo, zamonaviy texnologiyalar — videokuzatuv tizimlari, radar uskunalari va elektron jarima tizimlarining joriy etilishi natijasida inson omiliga bog‘liq xatoliklar kamaymoqda. Bu esa adolat va shaffoflikni ta’minlashda muhim qadam bo‘ldi. YPX xodimlarining asosiy vazifasi faqatgina qoidabuzarlikni aniqlash emas, balki profilaktik ishlar orqali yo‘l harakati madaniyatini oshirishdir.
Maktablar, oliy o‘quv yurtlari va mahalla fuqarolar yig‘inlarida o‘tkazilayotgan targ‘ibot-tashviqot tadbirlari shunga xizmat qiladi. Chunki yo‘l madaniyati bolalikdan shakllanadi.
Avvalo, zamonaviy texnologiyalar — videokuzatuv tizimlari, radar uskunalari va elektron jarima tizimlarining joriy etilishi natijasida inson omiliga bog‘liq xatoliklar kamaymoqda. Bu esa adolat va shaffoflikni ta’minlashda muhim qadam bo‘ldi. YPX xodimlarining asosiy vazifasi faqatgina qoidabuzarlikni aniqlash emas, balki profilaktik ishlar orqali yo‘l harakati madaniyatini oshirishdir.
Maktablar, oliy o‘quv yurtlari va mahalla fuqarolar yig‘inlarida o‘tkazilayotgan targ‘ibot-tashviqot tadbirlari shunga xizmat qiladi. Chunki yo‘l madaniyati bolalikdan shakllanadi.
Shuningdek, YPX xodimlari tezkorlik va mas’uliyat bilan favqulodda vaziyatlarda — yo‘l-transport hodisalari, tabiiy ofatlar yoki boshqa xavfli holatlarda aholiga yordam ko‘rsatadilar. Bu ularning kasbiga xos fidoyilikni namoyon etadi.
Xulosa qilib aytganda, YPXning jamiyatdagi o‘rni beqiyosdir. Ular tinchlik va xavfsizlik posbonlari sifatida har kuni fuqarolarning hayoti uchun xizmat qiladilar. Har bir haydovchi va piyoda ularning mehnatini qadrlab, yo‘l harakati qoidalariga amal qilsa, bu nafaqat tartib, balki inson hayotining asrashiga xizmat qiladi.
Xulosa qilib aytganda, YPXning jamiyatdagi o‘rni beqiyosdir. Ular tinchlik va xavfsizlik posbonlari sifatida har kuni fuqarolarning hayoti uchun xizmat qiladilar. Har bir haydovchi va piyoda ularning mehnatini qadrlab, yo‘l harakati qoidalariga amal qilsa, bu nafaqat tartib, balki inson hayotining asrashiga xizmat qiladi.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Ilmiy izlanishchi | Yosh lider | She’riyat va ijod ahli | Geografiya fidoyisi
XO‘JYOZOVA DILDORA SHONAZAR QIZI
Jurnalist va Bloger kim, ular qanday xizmat bajaradi?
Bugungi kunda yoshlar orasida faollik, yetakchilik, ijodkorlik va o‘z ustida ishlash madaniyati tobora yuksalib bormoqda. Jamiyatda yangilik yaratishga, izlanishga va o‘zini rivojlantirishga bel bog‘lagan yoshlar safi kengaymoqda. Ana shunday fidoyi, orzuga to‘la, tashabbuskor yoshlar orasida Xo‘jyozova Dildora alohida o‘rin egallaydi. U o‘zining qat’iyati, bilimga chanqoqligi, halol mehnati va ijobiy fikrlashi bilan tengdoshlariga o‘rnak bo‘lib kelmoqda.
Dildora Urganch Davlat Universitetining geografiya yo‘nalishida tahsil olmoqda. Biroq uning faoliyati auditoriya devorlari bilan cheklanib qolmaydi. U ilmiy loyihalarda, talabalik tanlovlarida, ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarda, ijtimoiy aksiyalarda muntazam ishtirok etadi. ,,Yil talabasi'' tanlovida faxrli ikkinchi o‘rinni egallashi, respublika miqyosidagi olimpiadalardagi g‘alabalari, bir nechta ilmiy maqolalarining nashr etilgani — bularning barchasi Dildoraning mehnatsevarligi va fidoyiligidan dalolat beradi. U o‘z ustida ishlashni, yangilik yaratishni va bilimini amaliyotga tatbiq etishni o‘ziga odat qilgan.
Dildoraning hayot shiori — “Harakat qilgan insonning yo‘li albatta yorishadi.” Bu shior uning butun faoliyatida, har bir maqsad sari tashlagan qadami va ko‘zlagan rejalarida o‘z aksini topadi. Dildora uchun harakat — bu hayot falsafasi, muvaffaqiyat esa tinimsiz mehnatning natijasidir. U bilimga intilishni, insoniylikni, halollikni eng oliy qadriyat sifatida biladi.
Uning “Halollik xaritasi” loyihasidagi ishtiroki ham bejiz emas. Dildora yoshlar orasida to‘g‘rilik, shaffoflik va adolat tamoyillarini targ‘ib etadi. U halollikni nafaqat shior darajasida emas, balki kundalik hayotda amalda qo‘llash kerakligini isbotlab keladi. Atrofidagi tengdoshlarini ham shunday fazilatlarga undaydi. Bu esa undagi tabiiy yetakchilik qobiliyatini yanada yoritadi.
Dildoraning orzu-rejalari keng va yuksak. U kelajakda xalqaro darajada o‘qishni, qo‘shilgan bilim va tajribalarini yurt ravnaqiga bag‘ishlashni niyat qilgan. Yoshlar tarbiyasida ijobiy namuna bo‘lish, ilm, ma’rifat va halollik g‘oyalarini keng targ‘ib etish — uning eng katta maqsadlaridan biridir. U har bir yosh o‘z qat’iyati va mashaqqati bilan jamiyatda o‘z o‘rnini topishi mumkinligiga ishonadi.
Dildora uchun har bir kun — yangi imkoniyat, har bir sinov — o‘sishga undovchi saboq. U mehnat, intilish va o‘ziga bo‘lgan ishonch orqali har qanday cho‘qqini zabt etish mumkinligini o‘z hayoti misolida namoyon etmoqda.
Xulosa qilib aytganda, Xo‘jyozova Dildora — bugungi o‘zbek yoshlarining eng yorqin timsoli, maqsadli va irodali avlodning vakili. Uning orzu va intilishlari, faoliyati va yutuqlari ko‘plab yoshlarga ilhom bag‘ishlashi shubhasiz. Shu kabi yoshlar bor ekan, yurtimizning kelajagi ham porloq bo‘ladi.
Dildora Urganch Davlat Universitetining geografiya yo‘nalishida tahsil olmoqda. Biroq uning faoliyati auditoriya devorlari bilan cheklanib qolmaydi. U ilmiy loyihalarda, talabalik tanlovlarida, ma’naviy-ma’rifiy tadbirlarda, ijtimoiy aksiyalarda muntazam ishtirok etadi. ,,Yil talabasi'' tanlovida faxrli ikkinchi o‘rinni egallashi, respublika miqyosidagi olimpiadalardagi g‘alabalari, bir nechta ilmiy maqolalarining nashr etilgani — bularning barchasi Dildoraning mehnatsevarligi va fidoyiligidan dalolat beradi. U o‘z ustida ishlashni, yangilik yaratishni va bilimini amaliyotga tatbiq etishni o‘ziga odat qilgan.
Dildoraning hayot shiori — “Harakat qilgan insonning yo‘li albatta yorishadi.” Bu shior uning butun faoliyatida, har bir maqsad sari tashlagan qadami va ko‘zlagan rejalarida o‘z aksini topadi. Dildora uchun harakat — bu hayot falsafasi, muvaffaqiyat esa tinimsiz mehnatning natijasidir. U bilimga intilishni, insoniylikni, halollikni eng oliy qadriyat sifatida biladi.
Uning “Halollik xaritasi” loyihasidagi ishtiroki ham bejiz emas. Dildora yoshlar orasida to‘g‘rilik, shaffoflik va adolat tamoyillarini targ‘ib etadi. U halollikni nafaqat shior darajasida emas, balki kundalik hayotda amalda qo‘llash kerakligini isbotlab keladi. Atrofidagi tengdoshlarini ham shunday fazilatlarga undaydi. Bu esa undagi tabiiy yetakchilik qobiliyatini yanada yoritadi.
Dildoraning orzu-rejalari keng va yuksak. U kelajakda xalqaro darajada o‘qishni, qo‘shilgan bilim va tajribalarini yurt ravnaqiga bag‘ishlashni niyat qilgan. Yoshlar tarbiyasida ijobiy namuna bo‘lish, ilm, ma’rifat va halollik g‘oyalarini keng targ‘ib etish — uning eng katta maqsadlaridan biridir. U har bir yosh o‘z qat’iyati va mashaqqati bilan jamiyatda o‘z o‘rnini topishi mumkinligiga ishonadi.
Dildora uchun har bir kun — yangi imkoniyat, har bir sinov — o‘sishga undovchi saboq. U mehnat, intilish va o‘ziga bo‘lgan ishonch orqali har qanday cho‘qqini zabt etish mumkinligini o‘z hayoti misolida namoyon etmoqda.
Xulosa qilib aytganda, Xo‘jyozova Dildora — bugungi o‘zbek yoshlarining eng yorqin timsoli, maqsadli va irodali avlodning vakili. Uning orzu va intilishlari, faoliyati va yutuqlari ko‘plab yoshlarga ilhom bag‘ishlashi shubhasiz. Shu kabi yoshlar bor ekan, yurtimizning kelajagi ham porloq bo‘ladi.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Talaba | Sportchi | Murabbiylik yo‘lida izlanayotgan yosh | Ilm va mehnat fidoyisi
SATTOROV SARDOR SUNNATULLOYEVICH
Jinoyat Jazosi: Insonparvarlik Mezonlari
Yengil atletikaning eng mashhur va tomoshabop yo‘nalishlaridan biri bu — qisqa masofaga yugurishdir. Ushbu yugurish turi sportchidan yuqori darajadagi chaqqonlik, kuch, reaksiya tezligi va mukammal texnika talab qiladi. Qisqa masofaga yugurish odatda 60 m, 100 m, 200 m va 400 m masofalarini o‘z ichiga oladi. Eng yetakchi sportchilar malakasi shu masofalarda baholanadi.
Qisqa masofaga yugurishda muvaffaqiyatning birinchi omili — start texnikasidir. To‘g‘ri past start holati, kuchli itarilish va dastlabki 30 metrda maksimal tezlikka yaqinlashish natijaning asosiy qismidir. Sportchi “start signalidan” boshlab maksimal tezlikka erishish uchun oyoq mushaklarining portlovchi kuchini ishlatadi.
Ikkinchi muhim omil — tezlikni ushlab turish texnikasidir. Yugurish davomida qadamlar ritmi, boldir mushaklarining ishlashi, qo‘l harakatining barqarorligi sportchining tezligini aniq belgilaydi. Shu bilan birga, nafas olishning to‘g‘ri boshqarilishi va tana holatining muvozanatda bo‘lishi ham katta ahamiyatga ega.
Qisqa masofaga yugurishda muvaffaqiyatning birinchi omili — start texnikasidir. To‘g‘ri past start holati, kuchli itarilish va dastlabki 30 metrda maksimal tezlikka yaqinlashish natijaning asosiy qismidir. Sportchi “start signalidan” boshlab maksimal tezlikka erishish uchun oyoq mushaklarining portlovchi kuchini ishlatadi.
Ikkinchi muhim omil — tezlikni ushlab turish texnikasidir. Yugurish davomida qadamlar ritmi, boldir mushaklarining ishlashi, qo‘l harakatining barqarorligi sportchining tezligini aniq belgilaydi. Shu bilan birga, nafas olishning to‘g‘ri boshqarilishi va tana holatining muvozanatda bo‘lishi ham katta ahamiyatga ega.
Yakuniy bosqich — finish texnikasidir. Bu yerda sportchi so‘nggi metrlarni maksimal kuch bilan bosib o‘tadi. Ko‘pincha musobaqalarning taqdiri aynan finish chizig‘ida hal bo‘ladi. Tananing oldinga ozgina egilishi, qo‘l harakatining kuchayishi va bosimning oshishi sportchiga raqiblarini ortda qoldirish imkonini beradi.
Qisqa masofaga yugurish mashg‘ulotlari sportchilarning nafaqat tezkorligini, balki chidamliligini, mushak kuchini, koordinatsiyasini ham rivojlantiradi. Bu yo‘nalish har bir yoshdagi sportchilar uchun jismoniy tayyorgarlikni oshirishda muhim o‘rin tutadi.
Qisqa masofaga yugurish mashg‘ulotlari sportchilarning nafaqat tezkorligini, balki chidamliligini, mushak kuchini, koordinatsiyasini ham rivojlantiradi. Bu yo‘nalish har bir yoshdagi sportchilar uchun jismoniy tayyorgarlikni oshirishda muhim o‘rin tutadi.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Ta’lim va siyosat yo‘lida yetakchi yosh lider
QOSIMOV SHOHRUH MIRZO SHERZOD O'G'LI
«Tez boyib ketishmi — yoki moliyaviy halokat?»
O‘zbekistonda tarmoqli marketing (MLM) nomi ostida tarqalayotgan tizimlar ko‘pincha moliyaviy piramida xususiyatlarini yashiradi. Ular «tez daromad», «tabiiy mahsulot» kabi va’dalar bilan odamlarni o‘ziga jalb qiladi, ammo amalda mahsulotlar ishlab chiqarish qiymatidan 2–4 barobar qimmatga sotilib, daromad asosan yangi a’zolarning kiritgan mablag‘lariga tayanadi. Natijada yuqori qatlamdagilar foyda ko‘rsa, ko‘pchilik — ayniqsa iqtisodiy jihatdan zaif qatlam — katta zarar ko‘radi.
Bundan tashqari, «dorivor» yoki «sog‘lomlashtiruvchi» deb targ‘ib qilingan mahsulotlar ko‘pincha ilmiy asosdan mahrum bo‘lib, noto‘g‘ri qo‘llanganda sog‘liqqa zarar yetkazishi mumkin. Ijtimoiy tarmoqlardagi shovqin va do‘st-qarindoshlarni jalb qilish bosimi ham oilaviy munosabatlarni buzadi.
Zudlik bilan amalga oshirilishi kerak bo‘lgan chora-tadbirlar: davlat nazoratini kuchaytirish (mahsulot, narx va komissiya tuzilmasini ro‘yxatga olish), «dorivor» mahsulotlarga sertifikat talabini joriy etish, moliyaviy savodxonlik kampaniyalarini kengaytirish va onlayn shikoyat-mexanizmini yo‘lga qo‘yish.
Agar biznes haqiqiy mahsulot sotish va shaffof daromad modeliga asoslansa — u foydali bo‘lishi mumkin. Lekin soxta va’dalar va sun’iy narxlar ortida yashirilgan tizimlar — oilalarimiz va sog‘lig‘imiz uchun jiddiy xavfdir. Iste’molchi himoyasi va shaffoflik ustuvor bo‘lmasa, bu «tez boyish» hikoyalari achchiq haqiqatga aylanadi.
Bundan tashqari, «dorivor» yoki «sog‘lomlashtiruvchi» deb targ‘ib qilingan mahsulotlar ko‘pincha ilmiy asosdan mahrum bo‘lib, noto‘g‘ri qo‘llanganda sog‘liqqa zarar yetkazishi mumkin. Ijtimoiy tarmoqlardagi shovqin va do‘st-qarindoshlarni jalb qilish bosimi ham oilaviy munosabatlarni buzadi.
Zudlik bilan amalga oshirilishi kerak bo‘lgan chora-tadbirlar: davlat nazoratini kuchaytirish (mahsulot, narx va komissiya tuzilmasini ro‘yxatga olish), «dorivor» mahsulotlarga sertifikat talabini joriy etish, moliyaviy savodxonlik kampaniyalarini kengaytirish va onlayn shikoyat-mexanizmini yo‘lga qo‘yish.
Agar biznes haqiqiy mahsulot sotish va shaffof daromad modeliga asoslansa — u foydali bo‘lishi mumkin. Lekin soxta va’dalar va sun’iy narxlar ortida yashirilgan tizimlar — oilalarimiz va sog‘lig‘imiz uchun jiddiy xavfdir. Iste’molchi himoyasi va shaffoflik ustuvor bo‘lmasa, bu «tez boyish» hikoyalari achchiq haqiqatga aylanadi.
Sobirov Bobur Zokir o‘g‘li / Maqsadli yashash uchun natijasiz harakatdan voz kechish
Talaba | Ijtimoiy faol yosh | Yashil muhit targ‘ibotchisi | Mehnatsevar va orzuvchan yetakchi
BOSIMOV MIRZABEK BOZARBOY O‘G‘LI
Jinoyat Jazosi: Insonparvarlik Mezonlari
Bugungi kunda shahar va qishloqlarni ko‘kalamzorlashtirish nafaqat obodonlashtirish, balki ekologik xavfsizlik va sog‘lom muhitni yaratishning asosiy omilidir. Manzarali daraxt va butalarni ko‘paytirish texnologiyalarini rivojlantirish, ularni mahalliy iqlimga mos navlar asosida ko‘chatxonalar orqali yetishtirish — dolzarb vazifaga aylangan.
Ko‘p yillik o‘simliklarni qalamcha, payvand va boshqa vegetativ usullar bilan ko‘paytirish ilmiy yondashuvni talab qiladi. Chunki daraxtlar havodagi changni ushlab, karbonat angidridni kamaytiradi, fitonsidlar orqali mikroblarni yo‘q qiladi va shahar mikroiqlimini yaxshilaydi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, atigi 1 gektar yashil maydon bir soatda 8 kg CO₂ ni o‘zlashtiradi.
Ko‘p yillik o‘simliklarni qalamcha, payvand va boshqa vegetativ usullar bilan ko‘paytirish ilmiy yondashuvni talab qiladi. Chunki daraxtlar havodagi changni ushlab, karbonat angidridni kamaytiradi, fitonsidlar orqali mikroblarni yo‘q qiladi va shahar mikroiqlimini yaxshilaydi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, atigi 1 gektar yashil maydon bir soatda 8 kg CO₂ ni o‘zlashtiradi.
So‘nggi yillarda daraxt kesilishiga qarshi moratoriy joriy etilgani ijobiy natija berdi, biroq noqonuniy kesishlar, qurilishlarning ko‘payishi va nazoratning sustligi ekologik yukni oshirmoqda. Shuning uchun ko‘kalamzorlashtirishni ilmiy asosda tashkil etish, to‘g‘ri tur tanlash va yashil hududlarni ko‘paytirish zarur.
Manzarali o‘simliklarni ko‘paytirish — bu shunchaki ko‘chat ekish emas, balki sog‘lom muhit, toza havo va madaniyatli shahar qurish sari tashlangan eng muhim qadamdir.
Manzarali o‘simliklarni ko‘paytirish — bu shunchaki ko‘chat ekish emas, balki sog‘lom muhit, toza havo va madaniyatli shahar qurish sari tashlangan eng muhim qadamdir.
